რატომ აღმოჩნდა თემურ წიკლაურის ბოლო წლები დრამატული და როგორ ბლოკავდნენ მას

ქეთი წიკლაური: ძალიან მძიმე და მწარეა ცხოვრება მამაჩემის გარეშე. მგონია, რომ ბავშვობაში ყველას გვაწუხებს მშობლების დაკარგვის შიში. დღემდე მახსოვს, მაშინ როგორ განვიცდიდი, ეს შემზარავი მდგომარეობაა. მერე იზრდები და ემოციურად უფრო ძლიერი ხდები, მაგრამ ასეთი ფიქრი მაინც გაგიელვებს ხოლმე თავში და ძალიან გტკივა, მაგრამ რეალობა კიდევ სხვაა, უმამობა უსაშველოდ მძიმე აღმოჩნდა, მით უმეტეს, რომ მისი გარდაცვალება ძალიან მოულოდნელი იყო. ყოველთვის მეგონა, რომ დიდხანს იცოცხლებდა. ძალიან ძლიერი იყო. მიუხედავად იმისა, რომ ჯანმრთელობის უამრავი პრობლემა ჰქონდა, მჯეროდა, რომ გამოსავალს იპოვიდა. ამის უამრავი მაგალითი გვქონია, ძალიან ბევრჯერ გამკლავებია პრობლემებს, გვაოცებდა გამძლეობით. ძალიან ამტანი იყო და ახლაც ვერ დავუშვი, რომ შეიძლებოდა, ამას ვერ მორეოდა. ორი ინსულტი გადაიტანა, ბევრი რამ აწუხებდა, ეს ხომ ვიცოდი, მაგრამ მაინც იმედიანად ვიყავი. მთელი ოჯახი პარტიზანებივით ძლიერები და მებრძოლები ვართ, ამიტომაც ვერ წარმომედგინა... მეგონა, ანგელოზები უშველიდნენ....

– დედა როგორ უმკლავდება ამ ტკივილს?

– ერთად ვცხოვრობთ და ვხედავ, როგორცაა, მაგრამ ვამბობ ხოლმე, არ შემიძლია, ბოლომდე წარმოვიდგინო მისი ტკივილი-მეთქი. მამაჩემის მსგავსად, დედაც ძალიან ძლიერი ადამიანია. კარგად იცით, როგორი ბედის ადამიანები არიან, რაც გადაიტანეს... ძალიან რთულია მისთვის. მაგრამ დედა თვითონაც სერიოზულ ასაკშია და ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული უამრავი პრობლემა აქვს. როცა ადამიანი დაავადებებს და სიბერეს ებრძვის, შესაძლოა, პარადოქსულად ჟღერდეს, მაგრამ მგონია, რომ მას ეს შველის ამ ტკივილთან გამკლავებაში. ცდილობს და ვხვდები, რომ ამას ჩვენ გამო აკეთებს, ისიც რომ გამოგვაკლდეს, მე და ჩემი შვილი ძალიან მძიმედ ვიქნებით, გმირულად იქცევა. მინდა, გავიაზრო მისი ტკივილი, მაგრამ ადამიანს არ შეუძლია სხვა ადამიანის განცდები სრულყოფილად გაიზიაროს, სხვის ტყავში შეძრომა ბოლომდე შეუძლებელია.

– იქნებ ბავშვობა გაიხსენოთ, მამას კარიერიდან გამომდინარე, მგონია, რომ ზღაპრული წლები გქონდათ.

– როცა ძალიან პატარა, დაახლოებით, ათ წლამდე ვიქნებოდი, მამას კარიერა ასეთი არ იყო. მაშინ ჯერ კიდევ ახალბედა არტისტები იყვნენ, ის განსაკუთრებული პერიოდი „არგონავტების“ შემდეგ დაიწყო და იმ ტრაგედიის შემდეგ, რომელიც ჩემს ოჯახს დაატყდა თავს, როდესაც ჩემი ძმა გარდაიცვალა. ამის შემდეგ მამა თავის შემოქმედებით, თავის ადამიანობით, სულიერებითა და მაღალეთიკურობით, საოცარი ქარიზმითა და ნიჭით ძალიან შეიყვარეს.

– უცნაურია ცხოვრება – ამხელა ტრაგედია მოხდა და კარიერაში, სწორედ, ამის შემდეგ დაიწყო ვარსკვლავური პერიოდი, როცა გულით უდიდეს ტკივილს ატარებდა...

– ნამდვილად ასეა. ცხოვრება ასეთი ყოფილა. ღმერთი ერთს გაძლევს, მეორეს გართმევს. ჭირი და ლხინი ანაცვლებს ერთმანეთს. მხოლოდ ბედნიერი რომ იყოს ადამიანი, ცხოველის დონეზე იქნებოდა. მაგრამ ჩვენ ძალიან დიდი ტრაგედია დაგვატყდა თავს. კი, ამის შემდეგ დაიწყო მათი ლეგენდა, მათი ანსამბლი ყველას უყვარდა, ძალიან ბევრს მოგზაურობდნენ. რაც შეეხება ჩემს ბავშვობას, მე ამის მომსწრე ნაკლებად ვიყავი, რადგან ორ ქვეყანას შორის ვიყავი გახლეჩილი. ხან დედაჩემის მშობლებთან ვცხოვრობდი კრასნოდარის ოლქში და ხან აქ – ჩემს მშობლებთან. ორივესთან ძალიან ბედნიერი ვიყავი, მაგრამ ხან მშობლები მენატრებოდა, ხან – გამზრდელი ბებია-ბაბუა. გარდა ამისა, მამა თვეობით მიდიოდა ხოლმე გასტროლზე. ამიტომ მათი ვარსკვლავური ცხოვრების მომსწრე მაინცდამაინც არ ვყოფილვარ. თუმცა, მახსოვს, ბედნიერი ზაფხულები, როცა არდადეგებს ყველა ერთად ვატარებდით. „ივერიელებს“ ბევრი ბავშვი ჰყავდათ და ყველა ვმეგობრობდით, მუსიკას ვუსმენდით, ვმხიარულობდით. პომპეზური დამოკიდებულება მათ მიმართ მერე და მერე გაჩნდა, მაგრამ საზოგადოების მხრიდან მათდამი განსაკუთრებულ სიყვარულს ღრმა ბავშვობიდან ვგრძნობდი. თუმცა, მხოლოდ სიყვარულით არ ყოფილა გაჯერებული ხალხის დამოკიდებულები ჩვენი ოჯახის მიმართ. ეს გვერდიდან ჩანს ყველაფერი ბრწყინვალე. მეტსაც გეტყვით, ბოლო წლებში მამა ბლოკირებული იყო, არსად აჩვენებდნენ. ლეგენდა საოცარი რამ არის, მაგრამ ჩვენ ხომ ცოცხალი ადამიანები ვართ და მარტო ლეგენდა არ გვაცოცხლებს?! ხალხის სიყვარული ყველაზე დიდი ჯილდოა და როცა ეს გაქვს, ძალიან ბევრს ნიშნავს, თუმცა ბოლო წლები მისთვის ძალიან დრამატული იყო. ცდილობდა, გამოსავალი ეპოვა, შემოქმედებითი ადამიანისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია რეალიზების საშუალება როგორც ემოციურად, ისე შემოსავლისთვის. როცა ეს ლეგენდა იქმნებოდა, მაშინ საბჭოთა კავშირი იყო და კაპიკები იყო ანაზღაურება. არ დავწვრილმანდები და არ მოვყვები, როგორ ვცხოვრობდით, თუმცა მხოლოდ შორიდან ჩანდა მათი ცხოვრება კაშკაშა, რეალურად ჩვენი ცხოვრება ძალიან შეჭირვებული იყო. მერე კიდევ დიდი გზა გაიარეს, ქართულ კულტურაში დიდი წვლილი შეიტანეს, მაგრამ აი, დღეს, პანდემიის დროს, როგორ უნდა ვიცხოვროთ ხელოვანმა ადამიანებმა?! ვერ გეტყვით, როგორ მოვედით დღევანდელობამდე. მუსიკასა და მუსიკოსებზე ვინმე ფიქრობს? მამაზეც არავინ ფიქრობდა. ვინმე რომ მეკითხება, რატომ არ ჩანხარ სცენაზეო, ან საერთოდ რომ ვახსოვარ კიდევ ადამიანებს, ძალიან სასიამოვნოა და სიმართლე გითხრათ, მიკვირს. მაგრამ მე რა მაქვს სათქმელი, მამა, მართლა ბუმბერაზი ადამიანი, ვერაფერს აკეთებდა. ყველაფრისთვის თანხებია საჭირო. ფილარმონიაში კონცერტის ჩატარება გამორიცხული იყო, ბოლო წლებში რეგიონებში დადიოდნენ, კონცერტებს ზოგჯერ გარეთ, ზოგჯერ დანგრეულ კლუბში ატარებდნენ და გაციებულები ჩამოდიოდნენ. ასაკოვან მამაჩემს ყველაფერი სტკიოდა. მე ძალიან მადლიერი ვარ ამ თაობის, იმის გამო, რომ მამა ახსოვთ, უყვართ და წინა თაობის, რომლებმაც შვილები მამას მუსიკას აზიარეს და იმასაც ვხვდები, რომ გვერდიდან ლეგენდა სხვანაირად ჩანს, მაგრამ რეალურად უამრავი პრობლემაა. მხოლოდ ანალიზებისთვისაც კი ძალიან დიდი თანხა იყო საჭირო. რატომღაც ვიღაცებს ეგონათ, რომ მხოლოდ სიტყვა ლეგენდა გაგვიკეთებდა ყველაფერს, მათ შორის საჭმელსაც გვაჭმევდა. ნუ დავწვრილმანდებით, ამაშია ცხოვრების საოცრებაც, ამდენი სირთულის მიუხედავად, ეს ლეგენდა მაინც არსებობს და მამას მთელი ცხოვრება ადამიანების უდიდესი სიყვარული მოჰყვება.

– ბატონი თემური მკაცრი იყო მამის ამპლუაში?

– მამა, როგორც მამაკაცი, როგორც პიროვნება ძალიან ყურადღებიანი, კეთილი და თბილი იყო, თითქმის იდეალური. ამას ჩემი მისდამი სიყვარული და ემოციები არ მალაპარაკებს, ობიექტურად ვაფასებ მის ცხოვრებას. როგორც მამა, უზომოდ მოსიყვარულე იყო. ოჯახი მისთვის ყველაფერს ნიშნავდა. მკაცრი არ იყო, იმდენი საქმე ჰქონდა, ამისთვის არც ეცალა, ბებია-ბაბუა მზრდიდა და მამა ლათინური ამერიკიდან რას გამიკეთებდა, გასტროლი კი ძალიან ხშირად ჰქონდა (იცინის). ძალიან ლოიალური ადამიანი იყო, ახალგაზრდული აზროვნება, მოდა, გემოვნება აინტერესებდა და ცდილობდა, ჩვენი გაეგო. თუმცა, მამა იყო და შესაბამისი დამოკიდებულებებიც ჰქონდა.

– გაპრანჭვა რომ დაიწყეთ და თქვენს ცხოვრებაში თაყვანისმცემლებიც გამოჩნდნენ, მაშინ როგორი იყო?

– ალბათ, იქიდან გამომდინარე, რომ არაორდინარულ ოჯახში დავიბადე, მეც არ ვარ ორდინარული და არც ვყოფილვარ – არ მყავდა თაყვანისმცემლები და პრანჭიაც არ ვყოფილვარ. მიყვარდა კითხვა და ძირითადად, ამით ვიყავი დაკავებული. მერე, როცა შემიყვარდა და გავთხოვდი, იყო რაღაც მომენტები, თუმცა აბსოლუტურად გამართლებული – როცა შენი ერთადერთი შვილი ოჯახს ქმნის, ინტერესდები, ვინ არის მისი რჩეული და გინდა, საკუთარი აზრი გაუზიარო. მეუღლეს რომ გავშორდი, ჩემი შვილი ძალიან პატარა იყო და ანდრია, ფაქტობრივად, მამაჩემმა გაზარდა, მამობა მან გაუწია. ჩემს ყოფილ მეუღლესთან მე და ჩემს შვილს ძალიან კარგი ურთიერთობა გვაქვს, მაგრამ მამაჩემის გარდაცვალებით, ანდრიამ პაპაც დაკარგა და გამზრდელი მამაც.

– თქვენი შემოქმედების მიმართ არ იყო კრიტიკული?

– მე რომ ესტრადაზე დავიწყე მოღვაწეობა, ეს მამას საკმაოდ ანერვიულებდა. შედარებას დაიწყებენო, ვერ ვიტყვი, რომ ძალიან განიცდიდა, უბრალოდ, იცოდა ადამიანთა ბუნების შესახებ. მე უფრო იდეალისტურად ვუყურებდი. მაგრამ მე ერთ-ერთი პირველი ვიყავი, ვინც სიმღერასთან ერთად ცეკვა დაიწყო, მამას ეს ძალიან მოსწონდა. მიხვდა, რომ მე ცოტა სხვა მიმართულება მქონდა და დამშვიდდა. თუმცა მე არ აღმოვჩნდი ძალიან ამბიციური და დიდი მიზნები არ დამისახავს. შვილი რომ გამიჩნდა დედობისკენ გადავიხარე, მერე ესტრადაც დაიშალა და რთული პერიოდი დაიწყო. „ივერიისგან“ დამოუკიდებლად, მე ცალკე დიდი კონცერტები არ მქონია. თითქოს გული ამიცრუვდა, ბავშვი სხვისთვის უნდა დამეტოვებინა და წავსულიყავი „ტუსოვკაზე“, რომელიც ან მოიტანდა შედეგს, ან არა, ბაზარი არ იყო, შემოსავლის წყარო არ ჩანდა. თუ გინდოდა, რამე გაგეკეთებინა, დიდი ფინანსური სახსრები უნდა გქონოდა, რაც მე არ გამაჩნდა და ამიტომ დიდი ამბიციები აღარ გამომიჩენია. თუმცა, რომ მეკითხებიან, რატომ აღარ ჩანხარო, მე სხვა კითხვა მიჩნდება: ვინ ჩანს რო? გადაცემების გარდა სად არის სიმღერის რეალიზების საშუალება? ერთეულები თუ ატარებენ კონცერტებს, უფრო კლუბებში აქვთ საღამოები. მე ამ წრიდან ამოვარდნილი ვარ. წლებია, ასეა. თავიდან გული მწყდებოდა, თუ სადმე არ დამიძახებდნენ და ახლა იმდენი ხანია, არაფერში მიმიღია მონაწილეობა, ვხუმრობ ხოლმე, ალბათ, ჰგონიათ, სიბერისგან მოვკვდი-მეთქი (იცინის). თუმცა, სიმართლეს ვიტყვი, ახლა ამაზე ნამდვილად არ ვდარდობ. ჩემი ცხოვრება სხვანაირად დალაგდა, ალბათ, იმიტომ, რომ საკუთარი თავის წარმოსაჩენად შესაბამისი ამბიციები არ მქონდა და ვნახოთ, რა იქნება მომავალში.