როგორ უშლის ჩინეთის ეკონომიკური აღმავლობა შეერთებულ შტატებს, ერთპიროვნულად დააწესოს მსოფლიო თამაშის წესები

– რა წესები დამკვიდრდა ამ უწესო მსოფლიოში და როგორ არის შესაძლებელი ამ პირობებში გადარჩენა?

– მინდა გითხრათ, რომ წესები ყოველთვის არსებობდა მას შემდეგ, რაც პირველყოფილ ადამიანთა საზოგადოება ჩამოყალიბდა. კაცობრიობა ადიოდა ცივილიზაციის საფეხურებზე და წესებიც მუდმივად არსებობდა. ამ წესებს, ძირითადად, ქმნიდნენ ძლიერნი ამა სოფლისანი: ტომის ბელადით დაწყებული და გაეროთი და სახელმწიფოთა მეთაურებით დამთავრებული. თუმცა ეს ყოველთვის იყო გარკვეულწილად ფარისევლური, იმიტომ რომ ამ თავიანთ მიერვე შექმნილ წესწყობილებას არც თვითონ იცავდნენ და არც სხვები. ამიტომ ამან ჩვენ მაინცდამაინც არ უნდა განგვაცვიფროს. ავიღოთ ბოლო პერიოდი, დასავლეთსა და სოციალისტურ ბანაკს შორის, თუმცა მშვიდობიანად თანაარსებობდნენ, მაინც მიმდინარეობდა გამალებული შეიარაღება. ეს იყო „ცივი ომი“, ანუ თან არ ახლდა ცეცხლი, არც ატომური იარაღი გამოყენებულა, მაგრამ მაინც ომი იყო და, როგორც ყველა ომი, ეს ომიც დასრულდა იმით, რომ ერთმა მხარემ, დასავლეთმა, გაიმარჯვა, მეორე მხარე კი დაეცა და დამარცხდა.

– ბავშვობაში ძალიან მაფრთხობდა ამ „ცივი ომის“ მუდმივი ხსენება, იმიტომ რომ ნამდვილი ომი მეგონა და იმას ვშიშობდი, რომ დაიწყებოდა, მე ბაღში არ ვყოფილიყავი და დედაჩემი – სამსახურში. ახლა კი მეცინება, მაგრამ მაშინ ვშფოთავდი.

– რა თქმა უნდა, „ცივი ომი“ საკმაოდ ცხელი იყო გარკვეულ რეგიონებში, მაგრამ გლობალური მოთამაშეები და მაშინ ორი ასეთი მოთამაშე იყო: შტატები და რუსეთი, ანუ საბჭოთა კავშირი, წუთითაც არ წყვეტდნენ ერთმანეთთან ბრძოლას და, საბოლოოდ, დასავლეთის კოზირებმა თანდათან გადაწონა საყოველთაო თანასწორობისა და თავისუფლების კომუნისტური იდეალები; იმდენად ძლიერი იყო დასავლეთის არა მარტო საბრძოლო, არამედ იდეოლოგიური იარაღი: კეთილდღეობა, სოციალური დაცულობა, ადამიანის უფლებები, რომ აღმოსავლეთი, ფაქტობრივად, განწირული იყო მარცხისთვის. შესაბამისად, ახლა მოწმენი ვართ იმის, რომ სოციალისტური ბანაკის დაშლით ახალი ეპოქა დაიწყო და ჩამოყალიბდა ერთგვარი ახალი მსოფლიო წესრიგი. ის ეფუძნებოდა შეერთებული შტატების დომინირებას საერთაშორისო არენაზე, მაგრამ თვალსა და ხელს შუა დასავლეთი ჩიხში შევიდა და ეს ჩიხი ძალიან მძიმე აღმოჩნდა. ახლა იქ ხდება რევოლუცია, რასაც მე ტრამპის რევოლუციას დავარქმევდი, რომლის ძირითადი მიზნებიც, სხვათა შორის, არაფრით განსხვავდება ლიბერალური დემოკრატიის მიზნებისგან, რადგან გულისხმობს დასავლეთის მეწინავეობასა და მის დომინირებას საერთაშორისო ასპარეზზე. ვხედავთ, რომ შეერთებული შტატების ლიდერს ქვეყნის შიგნით ომი აქვს იმასთან, რასაც თვითონ „დიფ სთეითს“ უწოდებს და ჩვენც ვამკვიდრებთ ამ ტერმინს ჩვენს პოლიტიკურ ლექსიკონში. მაგრამ საერთაშორისო არენაზე ხედავთ, როგორი რიხით აჩერებს ომებს და ამბობს, როდესაც მინდა, რომ ომი დამთავრდეს, ის უნდა დამთავრდეს. ხშირად იქმნება საყაიმო სიტუაცია, როდესაც ორივე დაპირისპირებული მხარე თავისას იღებს, მაგრამ ზოგჯერ, დაპირისპირება როგორც შტატებს უნდა, ისე მთავრდება. მაგალითად, ისრაელ-პალესტინისა და ისრაელ-„ჰამასის“ ომში, როდესაც საჭიროება დადგა, შეერთებულ შტატებს დაებომბა ირანის შესაბამისი ატომური ობიექტები, შემდეგ თავადვე შეწყვიტა ეს დაბომბვა და უკარნახა პირობები პალესტინას. „ქნესეთში“ გამოსვლისას ტრამპმა განაცხადა, რომ ის არსებითად ებრაელია. ეს დიპლომატიური განცხადება იყო, მაგრამ იქვე გაიხსენა, რომ მისი შვილი არის იუდეველი, მისი სიძე, კუშნერი, კი – გავლენიანი ებრაული ამერიკული ოჯახის წარმომადგენელი და ასე შემდეგ. ამჯერად, როგორც თვითონ უნდოდა, ისე შეწყვიტა ეს ომი და ამ ეტაპისთვის ისრაელი გამარჯვებულია. რა იქნება ხვალ, ამას დრო გვაჩვენებს.

– ამერიკასა და ევროპას რატომ აქვთ ამ წესების დამკვიდრების უფლება და ამათი წესები რომ ერთმანეთისგან განსხვავდება, ჩვენ რა უნდა ვქნათ ამ დროს?

– ამერიკას იმიტომ აქვს ეს უფლება, რომ არის სამყაროს ყველაზე ძლიერი ნაწილის მეთაური. ახლა ჩვენ არ შეგვიძლია, ვილაპარაკოთ დასავლეთზე, როგორც ამ დაპირისპირებისა და ამ წესების დამწესებელ ერთ მხარეზე, თუმცა, პირადად მე 20 და 30 წლის წინ დარწმუნებული ვიყავი, რომ შეერთებული შტატების ნებას ექვემდებარებოდა პროცესების განვითარება ევროპაში, შემდეგ – ევროკავშირში და ჯერჯერობით რეალობა ისეთია, რომ სამხედრო და ეკონომიკური თვალსაზრისით, დასავლეთი ჯერ კიდევ მეწინავეა მსოფლიოში. თუ ჩავყვებით, ეს მეწინავეობა ეფუძნება რესურსების კონტროლს, ტექნოლოგიურ სიახლეებს და, შესაბამისად, ცდილობენ, უკარნახონ დანარჩენ მსოფლიოს ის, რასაც თქვენ წესებს უწოდებთ. ასეთია ამჟამინდელი რეალობა. მაგრამ ბოლო პერიოდში დასავლეთის ლიდერობას სერიოზული კითხვის ნიშნები გაუჩნდა და შეიძლება, მისმა ლიდერმა შეერთებულმა შტატებმა ვეღარ დააწესოს წესები ერთპიროვნულად. ამის სიმპტომია ჩინეთის ეკონომიკის აღმავლობა. მეორე ეკონომიკად შეიქმნა მილიარდნახევრიანი ჩინეთი, რომელმაც ჩვენ თვალწინ ბოლო 30-40 წლის განმავლობაში ტექნოლოგიური ჩამორჩენაც დაძლია და მილიარდნახევრიანი მოსახლეობის გამოკვების პრობლემაც ისე, რომ ისევ აქვთ ერთპარტიული სისტემა, დარღვეული ადამიანის უფლებებით. მალე ჩინეთი გადაასწრებს შეერთებულ შტატებს, რაც ძალიან მძიმე რეალობას შექმნის, იმიტომ რომ ჩინეთის მოსახლეობა მილიარდ–ნახევარია, ხოლო შტატების – 400 მილიონამდე, მიგრანტების ჩათვლით. აქვე გაგახსენებთ ნაპოლეონის წინასწარმეტყველებას, ჩინეთი რომ გაიღვიძებს, სხვა მსოფლიო იქნებაო და ჩვენ უკვე ვხედავთ ამის პერსპექტივას. ამიტომაც არის ეს მიეთმოეთი.

– და დასავლეთსაც უკვე დიდად არ აღელვებს ადამიანის უფლებები, როდესაც საქმე ეხება ინტერესებსა და დომინირებას.

– დიახ, დასავლეთში უკვე აღარ საუბრობენ ადამიანის უფლებებზე, ეს მეორე პლანზე გადავიდა. არც იმის შესახებ ლაპარაკობენ, რომ, მიუხედავად ზომისა, ყველა ქვეყანა, როგორც სუბიექტი, თანასწორია საერთაშორისო არენაზე, იმიტომ რომ „დიდი ბიჭები“ თავიანთ პოლიტიკას ატარებენ და „პატარებს“ ხშირად და ძირითადად არად აგდებენ.

– პატარები ვჭირდებით იმისთვის, რომ ერთმანეთს ზიანი მიაყენონ და რაოდენ სამწუხაროა, რომ „პატარა“ აღმოჩნდა 50-მილიონიანი უკრაინაც.

– დიახ, არენაზე თანდათან შემოდის ძალის პოლიტიკა. ტრამპი ზოგჯერ ამას უწოდებს მშვიდობის დამყარებას ძალის გამოყენებით.

– 2008 წლის ომს რუსეთმაც „იძულება მშვიდობისთვის“ დაარქვა.

– შესაბამისად, ასი ათასობით რუსი და უკრაინელია დახოცილი ბრძოლის ველზე, რაც უსამართლობისა და ადამიანის მტაცებლური ბუნების გამოხატულებაა. ზოგადად, რა თქმა უნდა, კარგია, თუნდაც, ძალის გამოყენებით მშვიდობის დამყარება, ვთქვათ, რუსეთ–უკრაინის ან სხვა ომში, მაგრამ, ვისიცაა ძალა, მისი პირობებით შეწყდება ომი. რუსეთის უკრაინაში შეჭრით დამთავრდა ახალი მსოფლიო წესრიგი, იმიტომ რომ ამის შემდეგ დაიწყო უფრო აგრესიული რიტორიკა, ომები, კონფლიქტები. მანამდეც იყო ეს ყველაფერი, მაგრამ ამჯერად ბევრ რეგიონს მოედო ერთდროულად. ღვთის მადლით, ჯერ არ მოსდებიან მთელ მსოფლიოს და ჯერჯერობით არც დიდი მოთამაშეები ჩართულან ამ ომში. გასულ კვირას გვითხრა „ნატოს“ გენერალმა, რომ უკრაინის ომი შესანიშნავი საშუალებაა, ბრძოლის ველზე გამოიცადოს ახალი იარაღი, ამიტომ უნდა დავეხმაროთ უკრაინასო.

– ეს ისედაც გასაგები იყო: რუსეთიც და აშშ-იც ცდიან იარაღს პირდაპირ ბრძოლის ველზე, ამაზე უკეთეს პოლიგონს ვერც ინატრებს სამხედრო მრეწველობა.

– ეს ჩვენ ვიცოდით, მეც და თქვენც და გვისაუბრია კიდეც ამის შესახებ, მაგრამ ამას არ ამბობდნენ გავლენიანი პოლიტიკოსები ან სამხედრო პირები. ისინი ამბობდნენ, აი, იჩაგრება უკრაინა და ჩვენ უნდა მივეხმაროთ, რომ თავი დაიცვას აგრესორი რუსეთისგან. უკრაინის არმია, რომელიც იბრძვის უკრაინის წმიდათაწმიდა მიზნებისთვის, ანუ თავისუფლებისთვის, ამავე დროს, არის დასავლეთის დაქირავებული შეიარაღებული ძალები, რადგან უკრაინას ბიუჯეტის დეფიციტის დასაძლევ, უკრაინის სოციალური პრობლემების მოსაგვარებელ, შეიარაღების შესაძენ თანხებს დასავლეთი აწვდის. ეს არის დაქირავების პრინციპი უძველესი დროიდან, რომის იმპერიის პერიოდიდან მოყოლებულიც კი. ესე იგი, ეს ომი, რომელშიც ასი ათასობით ადამიანი იღუპება, რა თქმა უნდა, შესაწყვეტია, მაგრამ ხედავთ, რომ ამბობენ, იარაღის გამოსაცდელად გვინდა. უკრაინის მოსახლეობა, თუ არ ჩავთვლით მათ, რომლებიც უკვე გავიდნენ ქვეყნიდან და აღარასოდეს დაბრუნდებიან, მაინც იმდენია, რომ გაჭირვების დროს შეუძლია 3 მილიონი მაინც დააყენოს თოფის ქვეშ. როდესაც არსებობს სამმილიონიანი არმიის პერსპექტივა, რის მიზნადაც მიიჩნევა რუსეთის დამარცხება და დაშლა ან რაიმენაირად ჩინეთის შეფერხება, ამაზე დასავლეთი უარს ვერ იტყვის. მაგრამ ამ შემთხვევაშიც მე მოვიმარჯვებ ხოლმე ბარათაშვილის ფრაზას: „ცუდად ხომ მაინც არ ჩაივლის ეს განწირული სულისკვეთება“.

– და როდემდე შეიძლება, გაგრძელდეს ეს უწესობა?

– წესი არის უწესობა, რამდენადაც წესებზე აუცილებელია შეთანხმება. როგორ წარმოგიდგენიათ, რომ რუსეთი, ბრიტანეთი, შტატები, თუნდაც, ბრაზილია, სამხრეთ აფრიკა, ინდოეთი და ჩინეთი შეთანხმდნენ ერთიან წესებზე?! მათ აქეთკენ ნაბიჯის გადადგმას მხოლოდ გლობალური კატასტროფა თუ აიძულებს, მაგრამ ეს გლობალური კატასტროფაც საჭიროა აღიქვა და შეიმეცნო. ამიტომაცაა, რომ წინა პლანზე გამოდის უცნაური ელემენტები: მაგალითად, გეუბნებიან, ჩემთან თუ გინდა, დადექი ცალ ფეხზე და ეს ძალიან გულწრფელად განაცხადა ჩვენი სახალხო დამცველის მოადგილემ, რაც უნდა დავუფასოთ. თუმცა ცალ ფეხზე დგომით თავისუფლების სამყაროში და პროგრესისკენ მიმავალი გზა საეჭვოა. ეს იმის დადასტურებაა, რომ კრიზისია ლიბერალურ დემოკრატიაში. როდესაც სხვა თვალსაზრისი იდევნება სოციალური ქსელებიდან, ანუ, გარკვეული თვალსაზრისით, ფარული ცენზურაა, უფრო მძიმე, ვიდრე საბჭოთა ცენზურა იყო, ხდება ჭეშმარიტების პროფანაცია. ვეღარ არჩევ, რომელი აზრია მართებული და რომელი – მცდარი, ამიტომ ამ ყველაფერს უნდა გულდასმით შესწავლა.