როგორ მოქმედებს სტრესი ადამიანზე და რა გზით დავძლიოთ ის
ავტორი: ქეთი კაპანაძე 14:00

სტრესი, ერთი მხრივ, ორგანიზმის ბუნებრივი რეაქციაა საფრთხეზე, რომელიც გვეხმარება სიტუაციის გამკლავებაში, თუმცა, როდესაც სტრესი ქრონიკული ხდება, მას შეუძლია, სერიოზული ზიანი მიაყენოს ჩვენს ჯანმრთელობას.
სტრესის გავლენა ადამიანზე შეიძლება, განვიხილოთ რამდენიმე ასპექტში:
ფიზიკური გავლენა – სტრესის დროს ორგანიზმი გამოყოფს ჰორმონებს, როგორიცაა კორტიზოლი და ადრენალინი. ეს ჰორმონები იწვევენ ფიზიკურ ცვლილებებს, რომლებიც, მოკლევადიან პერსპექტივაში, გვეხმარება სწრაფ რეაგირებაში: * გულისცემის და სუნთქვის აჩქარება: სხეული მეტ ჟანგბადს იღებს, რაც ენერგიას გვაძლევს; * არტერიული წნევის მომატება: სისხლის მიმოქცევა უმჯობესდება; * კუნთების დაჭიმვა: სხეული მზადყოფნაში მოდის.
თუმცა, ქრონიკული სტრესის შემთხვევაში, სწორედ, ეს ცვლილებები ხდება პრობლემის მიზეზი:
* გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები – მაღალი არტერიული წნევა ზრდის გულის დაავადებებისა და ინსულტის რისკს;
* დასუსტებული იმუნური სისტემა – ორგანიზმს უჭირს ინფექციებთან ბრძოლა, რის გამოც უფრო ხშირად ავადმყოფობთ;
* საჭმლის მომნელებელი სისტემის პრობლემები – შეიძლება, გამოიწვიოს კუჭის ტკივილი, გულძმარვა, დიარეა ან ყაბზობა;
* კუნთების ქრონიკული ტკივილი – დაძაბულობამ შეიძლება, გამოიწვიოს თავისა და ზურგის ტკივილი;
* ძილის დარღვევები – უძილობა და ძილის არაჯანსაღი ციკლი.
ფსიქოლოგიური და ემოციური გავლენა
სტრესი პირდაპირ გავლენას ახდენს ჩვენს ფსიქიკურ მდგომარეობაზეც:
* შფოთვა და გაღიზიანება – მუდმივი დაძაბულობა იწვევს შფოთვას, ნერვიულობასა და გაღიზიანებას;
* კონცენტრაციის უნარის დაქვეითება – გონებას უჭირს კონცენტრირება და გადაწყვეტილებების მიღება;
* მეხსიერების პრობლემები – ქრონიკული სტრესი აზიანებს ტვინის იმ ნაწილებს, რომლებიც მეხსიერებაზეა პასუხისმგებელი;
* დეპრესია: ხანგრძლივი სტრესი შეიძლება გახდეს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი;
* მოტივაციის დაქვეითება: სტრესმა შეიძლება წაართვას ენერგია და სურვილი იმ საქმეების კეთების, რაც ადრე სიამოვნებას გვანიჭებდა.
ქცევითი გავლენა
სტრესის დროს ადამიანის ქცევაც იცვლება. მაგალითად:
* კვებითი ჩვევების შეცვლა – ზოგიერთი ადამიანი სტრესის დროს ჭარბად ჭამს, ზოგი კი საერთოდ უარს ამბობს საკვებზე;
* ალკოჰოლისა და ნარკოტიკების მოხმარება – ბევრი ცდილობს სტრესის დაძლევას მავნე ჩვევების დახმარებით;
* სოციალური იზოლაცია: ადამიანს აღარ სურს მეგობრებთან და ოჯახის წევრებთან ურთიერთობა.
მოკლედ რომ ვთქვათ, სტრესი გავლენას ახდენს ჩვენი ცხოვრების თითქმის ყველა ასპექტზე. ამიტომაც, ძალიან მნიშვნელოვანია მისი დროული ამოცნობა და მართვა, რათა თავიდან ავიცილოთ ჯანმრთელობის სერიოზული პრობლემები.
როგორ დავძლიოთ სტრესი
პრაქტიკული რჩევები სტრესი ცხოვრების ბუნებრივი ნაწილია, მაგრამ როდესაც ის ჭარბად გროვდება, შეიძლება, ზიანი მიაყენოს ჩვენს ფიზიკურ და მენტალურ ჯანმრთელობას. სტრესის დაძლევა შესაძლებელია სხვადასხვა ტექნიკისა და სტრატეგიის გამოყენებით.
გთავაზობთ რამდენიმე პრაქტიკულ რჩევას
1. ამოიცანით სტრესის მიზეზები პირველი ნაბიჯი არის იმის გაგება, თუ რა იწვევს თქვენში სტრესს. ეს შეიძლება, იყოს სამსახური, ფინანსური პრობლემები, ოჯახური ურთიერთობები ან ჯანმრთელობის მდგომარეობა. ჩამოწერეთ ის, რაც გაღელვებთ. ამის გააზრება დაგეხმარებათ, რომ პრობლემები უკეთ მართოთ.
2. იზრუნეთ თქვენს ჯანმრთელობაზე ჯანსაღი ცხოვრების წესი მნიშვნელოვნად ამცირებს სტრესს:
* ფიზიკური აქტივობა – რეგულარული ვარჯიში, მაგალითად, სიარული, სირბილი ან ცეკვა, დაგეხმარებათ სტრესის ჰორმონების შემცირებაში;
* ძილი – ეცადეთ, რომ ღამე 7-9 საათი გეძინოთ. უძილობა სტრესის ერთ-ერთი მთავარი გამომწვევი მიზეზია;
* კვება – მიირთვით ჯანსაღი საკვები. შეზღუდეთ კოფეინის, ალკოჰოლისა და შაქრის მოხმარება, რადგან მათ შეუძლიათ, გააუარესონ თქვენი მდგომარეობა;
3. ისწავლეთ დასვენების ტექნიკები არსებობს უამრავი გზა, რომ დაამშვიდოთ გონება და სხეული:
* სუნთქვითი ვარჯიშები – ნელი, ღრმა სუნთქვა ამშვიდებს ნერვულ სისტემას.
სიახლეები ამავე კატეგორიიდან