კატალოგი
პოლიტიკა
ინტერვიუები
ამბები
საზოგადოება
მოდი, ვილაპარაკოთ
მოდა + დიზაინი
რელიგია
მედიცინა
სპორტი
კადრს მიღმა
კულინარია
ავტორჩევები
ბელადები
ბიზნესსიახლეები
გვარები
თემიდას სასწორი
იუმორი
კალეიდოსკოპი
ჰოროსკოპი და შეუცნობელი
კრიმინალი
რომანი და დეტექტივი
სახალისო ამბები
შოუბიზნესი
დაიჯესტი
ქალი და მამაკაცი
ისტორია
სხვადასხვა
ანონსი
არქივი
ნოემბერი 2020 (103)
ოქტომბერი 2020 (210)
სექტემბერი 2020 (204)
აგვისტო 2020 (249)
ივლისი 2020 (204)
ივნისი 2020 (249)

როგორ წარმოიშვა ქართული გვარ-სახელები #3

მირაქიშვილი
მირაქიშვილი მცირერიცხოვანი გვარია. ის გავრცელებულია თბილისში, დედოფლისწყაროსა და ყაზბეგში.
„პირთა ანოტირებული ლექსიკონის“ მიხედვით, „მირაქა – რაიონის მეაღაპე, მოწმე ხუგაზა ადიბეგაშვილის მიერ ბოლნელისთვის მიცემული ვენახის ნასყიდობის წიგნისა“ (1645-1677 წლები).
„მირაქა – მისი მამული ენაგეთში როსტომ მეფემ უწყალობა პაპუნა ბარათაშვილს“ (1658 წელი).
„მირაქაშვილ მამულას, ზერტში მცხოვრებ ნიკოლოზ კათალიკოზმა მისი წყალობა განუახლა რევაზ მაღალაძეს, 1678 წელს“.
„მირაქაშვილ ყაზარას, შულავერის მცხოვრებს, ჰყავს ძმა მირაქა, ძმისწული – მანდევაქა. ის ბაგრატ და ლევან ბატონიშვილებმა უწყალობეს ქაიხოსრო რატიშვილს, 1688 წელს“.
იაკობ ახუაშვილის წიგნში „ქართული გვარ-სახელები“ ვკითხულობთ, რომ გვარის ფუძეა საკუთარი სახელი მირაქა.
საქართველოში 29 მირაქიშვილი ცხოვრობს: თბილისში – 13, დედოფლისწყაროში – 5, ყაზბეგში – 4. არიან სხვაგანაც.
ხახაშვილი
გვარის ფუძეა ხახა. ადამიანის სხეულის ნაწილი ხახა გვხვდება როგორც საკუთარ სახელად, ისე მეტსახელად. ხახაშვილებს აქვთ შტო-გვარი.
ხახაშვილთა ძმათა შვილები არიან ქავთარაშვილები. ხახაშვილ-ქავთარაშვილი თეთრი წყაროს სოფელ გოხნარში გადმოსულა დუშეთის რაიონის სოფელ ვაშლობიდან 1780 წელს.
საქართველოში 80 ხახაშვილი ცხოვრობს: თბილისში – 28, გორში – 23, თიანეთში – 19. არიან სხვაგანაც.
იაგანაშვილი
გვარის ფუძედ გამოყენებულია მამაკაცის საკუთარი სახელი იაგანა.
„იაგანაშვილი დავითა, ქალაქში მცხოვრები, დიღომში ნასყიდი ვენახით შაყუბათ ბარათაშვილმა საკანონოდ შესწირა სვეტიცხოველს” (1493 წელი).
„იაგანაშვილი თევდორე, სამშვილდეს მცხოვრები, ჰამზა იაგანაშვილთან ერთად, როსტომ მეფემ უწყალობა მოლარეთუხუცესს შიოშ ხმალაძეს” (1643 წელი).
იაგანაშვილებს უცხოვრიათ ქვემო ქართლში და შემდეგ გადასულან კახეთში.
საქართველოში 252 იაგანაშვილი ცხოვრობს: გურჯაანში – 183, თბილისში – 38, რუსთავში – 19. არიან სხვაგანაც.
ალადაური
გვარის ფუძის დამდები ალუდა ყოფილა. ხახმატელ გამღვირაულებს ალადაურების გვარი მიუღიათ. გვარში არსებული გადმოცემით, ალადაურები იყოფიან ბაჩიქაურებად, გამღვირაულებად, მშაველებად და ალექსაურებად.
1873 წელს სოფელ ხახმატში 45 კომლი ალადაური ცხოვრობდა, მათი სალოცავი კი იყო „ჭორმეშავ წმიდა გიორგი“.
ასეთი გადმოცემაც არსებობს: „ჩვენი გვარი უშიშაური ყოფილა, მერე ალექსაურებზე ჩაუწერიათ, მერე კი ალადაურები გავხდით. მშაველა ფერაულნი რომ იყვნენ, იმათგან ცალკე ყოფილან უშიშაურნი, ჩვენ კი ცალკე ვიყავით მათგან. გიორგი გილაური იყო ადრე, ახლა გამღვირაულნი გახდნენ. ახლა ალადაურები ვართ ყველა, მაგრამ, სხვადასხვა მამის შვილები ალადაურებიდან მარტო ჩვენ – ალექსაურები და მშაველა-ფერაულნი ვართ ხახაბოდან“.
გამღვირაულები და ბაჩიკაურები ერთი ფუძისანი არიან. გამღვირაულები გელაურები ყოფილან, ბაჩიკაურები კი თუში მწყემსიდან იღებენ სათავეს.
საქართველოში 170 ალადაური ცხოვრობს: დუშეთში – 45, ახმეტაში – 43, გარდაბანში – 28. არიან სხვაგანაც.
 აკადემიკოს იაკობ ახუაშვილის მასალების მიხედვით

скачать dle 11.3